Troeterroute

De Troeterroute is een fraaie rondwandeling aan de hand van knooppunten van het wandelnetwerk Noord-Holland. De route loopt door het historische centrum van het voormalige Zuiderzee-stadje Monnickendam en door recreatiegebied Hemmeland met zicht op de Gouwzee. De wandeling gaat terug over de oude zeedijk en langs de zuidrand van het stadje.

Een scheldnaam als bijnaam:
De inwoners van vissersplaatsen langs de IJsselmeerkust hebben in de loop van de tijd vaak een bijnaam gekregen, die meestal als scheldnaam dient. Zo worden Markers ook wel ‘beren’ genoemd en Volendammers ‘broeken'. Monnickendammers worden wel als ‘troeters’ aangeduid. Troet is een soort gortepap die vroeger veel werd gegeten. Het was typische armeluiskost. Voedzaam, maar niet bijzonder smaakvol. In het begin van de vorige eeuw heerste er in Monnickendam veel armoede. Krotwoningen bepaalden een belangrijk deel van het stadsbeeld. Veel inwoners werkten in visrokerijen en waren afhankelijk van de hoeveelheid vis die werd aangevoerd. In magere tijden was er voor hen nauwelijks werk. In de Waag bij de haven werd in moeilijke tijden troet uitgedeeld.

Bijzonderheden onderweg:
A. Grote Kerk: de toren van de Grote Kerk meet maar liefst 56 meter. De laatgotische hallenkerk is gebouwd tussen 1400 en 1650.
B. Weeshuis: het pand met de laatgotische bouwelementen op nr. 16 is het Weeshuis uit 1638. Het werd gebouwd uit de resten van het Pesthuis dat in de Middeleeuwen op een eiland lag om de besmettelijke ziekte op veilige afstand te houden.
C. Waag: op de Middendam zie je de 17-eeuwse Waag met aan de andere kant de damsluis en de 18-eeuwse sluiswachterswoning. De benedenruimte van de Waag was vroeger open; daar hingen de enorme weegschalen.
D. Hemmeland: het recreatiegebied Hemmeland is een schiereiland in de Gouwzee. Hemlanden zijn stukken buitendijks gelegen land, die tijdens stormen regelmatig overstroomden. In de jaren zeventig is het open terrein ingericht als recreatiegebied. Op enkele vochtige plekken bloeien ’s zomers orchideeën.
E. ‘t Braakje: het water ’t Braakje rechts van de dijk, is een eeuwenoud restant van een vroegere overstroming. In het verleden is Monnickendam diverse malen door een watersnood getroffen. De laatste grote overstroming vond plaats in 1916. Om het water buitenshuis te houden, werden veel voordeuren waterdicht gemaakt met pektouw.
F. Polder Verdeek: aan de overkant zie je de polder Verdeek. De graslanden worden verpacht aan boeren, die rekening houden met de weidevogels die hier jaarlijks broeden. Het waterpeil wordt met behulp van een gemaaltje kunstmatig hoog gehouden. Daar profiteren veel moerasplanten en dieren van. In de rietkragen kwettert de grote karekiet en langs de waterkant broeden de krakeend, de slobeend en de grauwe gans.
G. Ooster Ae: de woonwijk Ooster Ae is in de jaren ’70 van de vorige eeuw verrezen. Veel huizen bevatten elementen die zijn ontleend aan de traditionele vormen van stolpboerderijen en pakhuizen.
H. Vestinggracht: de vestinggracht volgt de omtrek van de middeleeuwse binnenstad. De stadswallen met stadspoorten en bastions zijn in de loop van de tijd geheel verdwenen. Alleen de muur rondom het Joodse kerkhof bevat nog steen uit de vestingmuur.

Belangrijke informatie:

• Voor deze route volg je de palen met de blauwe markeringen/pijlen. Bekijk de specifieke routebeschrijving op de website van Wandelnetwerk Noord-Holland.
• Tussen knooppunt 80 en 81 is de route van maart tot november voor een deel verboden voor honden. De rest van het jaar mag je hier wel lopen met de hond.
• Dit is een route van het recreatieschap Twiske-Waterland.

Tip: Kom je onderweg een mankement tegen? Meld deze dan heel gemakkelijk in de app van Wandelnetwerk Noord-Holland of via www.meldpuntroutes.nl.