Werelderfgoed in het kwadraat

Dijken, forten, een inundatiesluis, weidse vergezichten over land dat uit water gewonnen is, het laagstgelegen arboretum ter wereld, stolpboerderijen en stalletjes en kraampjes, waar je in het seizoen, de heerlijkste streekproducten die De Beemster rijk is, rechtstreeks van het land kunt kopen. Je vindt het allemaal terug in deze wandeling.

Door de verbindingsroutes is het mogelijk om deze wandelroute in te korten naar een lengte van 10 of 14 kilometer. De route is uit te breiden naar 20 km als je de route combineert met de Grachtenwandeling of Stadswandeling door Purmerend.

Droogmakerij de Beemster
De Beemster in Noord-Holland is een schoolvoorbeeld van hoe Nederlanders grote delen van hun land hebben drooggelegd. Deze 17e eeuwse droogmakerij is opgezet om het bedreigende binnenwater De Beemster om te zetten in vruchtbare en winstgevende landbouwgrond. Om het woeste meer kwam een stevige dijk van 42 kilometer lang en daar omheen werd een ringvaart gegraven. Vervolgens begonnen 43 windmolens met het leegpompen van het meer.

In 1612 viel De Beemster droog en kon de inrichting van de polder beginnen. Er werden wegen aangelegd, wegsloten en kavelsloten gegraven en boerderijen gebouwd. Dat alles gebeurde volgens een ordelijk en strak geometrisch patroon. Aan deze rationele verkaveling en inrichting heeft De Beemster zijn roem te danken.

Hollandse Waterlinies (de Stelling van Amsterdam)
De Stelling van Amsterdam is een verdedigingslinie van forten die tussen 1880 en 1914 is aangelegd op 15 tot 20 kilometer rondom Amsterdam. Binnen deze ring konden het leger, de regering en de koning zich terugtrekken bij (mogelijke) aanvallen op Nederland. Via een ingenieus systeem kon het land rondom de verdedigingslinie onder water worden gezet. Te ondiep voor boten en te diep voor man en paard. Zo werden invallen bemoeilijkt. Maar nog voordat de bouw was voltooid, was hij al achterhaald door de opkomst van het vliegtuig.

Tijdens de twee wereldoorlogen zijn de forten in staat van verdediging gebracht. Uiteindelijk is er is nooit gevochten op de forten. Vijf forten en een inundatiesluis van deze verdedigingslinie liggen in De Beemster. Een aantal van deze fascinerende bouwwerken is nog in originele staat te bewonderen. Andere forten hebben een nieuwe bestemming gekregen, zoals het Fort aan de Nekkerweg dat nu een wellness resort is.

Sinds juli 2021 heeft UNESCO de Hollandse Waterlinies op de Werelderfgoedlijst geplaatst. De verdedigingslinies, de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie, gaan verder als één Werelderfgoed onder de naam ‘Hollandse Waterlinies’.