Historie en watererfgoed in Purmer-Noord
Deze fietsroute brengt je langs het noordelijke deel van de Purmer.
- Start de route op het kruispunt van de Purmerenderweg en Westerweg. Hier stond in 1922 een erepoort.
- Op één van de hoeken van het kruispunt vind je een stenen bank met het monument voor Jan Adriaansz Leeghwater.
- Volg de Purmerenderweg. Ga even verderop linksaf het Purmerbos in (fietspad).
- Volg het fietspad. Na ongeveer 1 kilometer passeer je de Tweede Gangsmolentocht.
- Volg het fietspad, na twee flauwe bochten ga je linksaf richting de Westerweg. Het fietspad komt uit op de Westerweg.
- Steek de Westerweg over en ga verder via het Koebrugg…
Deze fietsroute brengt je langs het noordelijke deel van de Purmer.
- Start de route op het kruispunt van de Purmerenderweg en Westerweg. Hier stond in 1922 een erepoort.
- Op één van de hoeken van het kruispunt vind je een stenen bank met het monument voor Jan Adriaansz Leeghwater.
- Volg de Purmerenderweg. Ga even verderop linksaf het Purmerbos in (fietspad).
- Volg het fietspad. Na ongeveer 1 kilometer passeer je de Tweede Gangsmolentocht.
- Volg het fietspad, na twee flauwe bochten ga je linksaf richting de Westerweg. Het fietspad komt uit op de Westerweg.
- Steek de Westerweg over en ga verder via het Koebruggelaantje (fietspad). Blijf dit volgen langs de sportaccommodatie (rechts) en steek de Edisonweg over. Volg verder het Koebruggelaantje. Het Koeburggelaantje komt uit vlak bij een volkstuinencomplex. Ga hier link (fietspad) en volg het fietspad met een scherpe bocht tot bovenop de Purmerdijk waar je rechtsaf gaat. Onderaan de dijk aan de rechterhand staat de boerderij genaamd De Vogel Phoenix.
- Volg de Purmerdijk. Even voorbij de brug over de Purmerringvaart naar Kwadijk zie je rechts Kaasfabriek De Verwachting.
- Volg de Purmerdijk. Na ongeveer 500 meter is rechts een wandelpad, waar vroeger de tram door de Purmer over ging.
- Volg de Purmerdijk. Na ongeveer 1,8 kilomter en het passeren van twee boerderijen (rechts) zie je het oude Stoomgemaal Purmer-Noord.
- Volg de Purmerdijk tot de Jan Koningsbrug bij Edam.
- Ga de brug over en fiets via het Grootwesterbuiten naar het Kleinwesterbuiten. Steek de weg over en ga rechtsaf (fietspad). Steek de weg over en blijf op het fietspad met links de N247. Ter hoogte van het woonwijkje aan de rechterkant was de Purmerwerf.
- Volg het fietspad, je gaat onder de N244 door. Volg het fietspad met een bocht zodat je op het fietspad langs de N244 komt, richting Purmerend. Bij het kruispunt met de Oosterweg, linksaf. De eerste boerderij links is Stella Maris (vroeger Ransbosch).
- Volg de Oosterweg. Na ongeveer 2 kilometer ligt Kaasfabriek De Purmer.
- Volg de Oosterweg, ga bij de driesprong rechtsaf naar de Purmerenderweg richting het einde van de route. Je vindt hier de Purmerkerk en het monument.
Ter gelegenheid van 400 jaar de Purmer zijn er twee fietsroutes gemaakt: een van 17 km door het noordelijke deel en een van 15 km door het zuidelijke deel van de polder. Beide routes starten bij het kruispunt Purmerenderweg-Westerweg bij de Purmerkerk en kunnen makkelijk worden gecombineerd.
Maak met de routes een tijdreisje door de geschiedenis van het gebied. De routes zijn gemaakt door het Waterlands Archief met medewerking van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Dit ga je zien
1445 AD Purmerend
Erepoort Purmerenderweg
In 1922 toen de Purmer 300 jaar was drooggelegd, stonden op verschillende locaties erepoorten zoals deze aan de Purmerenderweg.
Monument voor Jan Adriaansz Leeghwater
Jan Adriaansz Leeghwater werd in 1575 geboren in De Rijp. Hij was molenmaker en waterbouwkundige en werkte mee aan de droogmaking van verschillende grote meren in Noord-Holland waaronder de Beemster (1612), Purmer (1622) en de Wormer (1626).
Tweede Gangsmolentocht
Landmeter Joannes Leupenius maakte deze kaart van de Purmer en omgeving in 1683. Maar het kaartbeeld is uit 1622, met andere woorden, zo was de indeling van de Purmer na de droogmaking.
Westerweg
De Westerweg heette oorspronkelijk de Ilpendammerweg, dat kun je zien op oude kaarten uit de 17e eeuw.
Boerderij de Vogel Phoenix
De huidige boerderij aan de Purmerdijk 8 werd in 1998 gebouwd op de plaats waar de boerderij van de afbeelding stond. Deze vorige boerderij heette De Vogel Phoenix.
Kaasfabriek de Verwachting
Op de hoek van de Kwadijkerweg en de Purmerdijk, schuin tegenover de brug over de Purmerringvaart naar Kwadijk, staat een witgeschilderd gebouw dat in 1904 werd gebouwd als kaasfabriek De Verwachting.
Tram door de Purmer
Tussen 1906 en 1944 reed er een trammetje door de Purmer tussen Kwadijk en Edam/Volendam.
Stoomgemaal Purmer-Noord
In 1877 werd dit watergemaal aan de Purmerdijk 5 gebouwd, al ontstonden de plannen al in 1870-1871 vanwege de natte winter in dat jaar. De plannen werden uitgesteld en in 1876 weer opgepakt en uitgevoerd hier aan de noorddijk van de Purmer.
Jan Koningbrug
Er zijn rond de Purmer verschillende bruggen aangelegd over de Purmerringvaart. Eén daarvan is de Jan Koningbrug bij Edam die in 1939 werd gebouwd.
Purmerwerf
Op de Purmerwerf aan de Purmerringvaart stond het Polderhuis waar het waterschapsbestuur van de Purmer vergaderde. Zo zag de Purmerwerf met het Polderhuis er uit.
Stella Maris (vroeger Ransbosch)
Waar nu boerderij Stella Maris aan de Oosterweg 30 staat, stond in de 17e eeuw een deftig landhuis: Ransbosch met drie verdiepingen en enkele kelders.
Kaasfabriek De Purmer
Begin 20e eeuw werden twee kaasfabrieken gebouwd in de Purmer.
Brand Purmerkerk
In 1865 werd de eerste kerk in de Purmer in gebruik genomen. Deze kerk is in 1959 afgebrand en grotendeels ingestort.
Monument Purmerkerk
In 1950 werd bij de Hervormde kerk in de Purmer dit monument opgericht ter nagedachtenis aan vier inwoners uit de Purmer die door de oorlog zijn omgekomen.
1445 AD Purmerend