Leeghwaterroute
De route neemt je onder andere mee om het voormalige Schermereiland. Dit eiland werd al in de twaalfde en dertiende eeuw bedijkt en vormt met zijn ontelbare sloten, historische dorpen en bijzondere natuur een prachtig contrast met de geometrie van de droogmakerijen van de Schermer en de Beemster.
Tijdens deze fietsroute barst het van de poldermolens. Maak onderweg een stop bij de Museummolen in Schermerhorn en neem binnen een kijkje. Andere molens die je tegenkomt zijn de Poldermolen M, Poldermolen E, Strijkmolen L, Strijkmolen K, Strijkmolen I, Ondermolen O, Ondermolen K en Bovenmolen G.
Andere bezienswaardigheden die je tijdens deze f…
De route neemt je onder andere mee om het voormalige Schermereiland. Dit eiland werd al in de twaalfde en dertiende eeuw bedijkt en vormt met zijn ontelbare sloten, historische dorpen en bijzondere natuur een prachtig contrast met de geometrie van de droogmakerijen van de Schermer en de Beemster.
Tijdens deze fietsroute barst het van de poldermolens. Maak onderweg een stop bij de Museummolen in Schermerhorn en neem binnen een kijkje. Andere molens die je tegenkomt zijn de Poldermolen M, Poldermolen E, Strijkmolen L, Strijkmolen K, Strijkmolen I, Ondermolen O, Ondermolen K en Bovenmolen G.
Andere bezienswaardigheden die je tijdens deze fietstocht tegenkomt, zijn het Fort aan de Nekkerweg, het Fort aan de Jisperweg en Fort bij Spijkerboor die behoren tot de Stelling van Amsterdam en maken onderdeel uit van UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies. Dus spring op de trappers en fiets deze route vol hoogtepunten!
Handige informatie:
Gratis parkeren is mogelijk op de Jan Ploegerlaan. Start je route vervolgens door bij VVV de Rijp linksaf de Rechtestraat op te gaan.
Bekijk meer informatie en leuke tips op de pagina van het Land van Leeghwater.
Neem alvast een kijkje
-
-
-
-
Dit ga je zien
De Rijp
VVV De Rijp
De VVV De Rijp is gevestigd in De Waag, het oude Raadhuis van de Rijp. Wil je het Land van Leeghwater bezoeken? Kom dan eens langs bij VVV De Rijp voor tips en informatie!
VVV De Rijp
De VVV De Rijp is gevestigd in De Waag, het oude Raadhuis van de Rijp. Wil je het Land van Leeghwater bezoeken? Kom dan eens langs bij VVV De Rijp voor tips en informatie!
Zij kunnen je informeren over wat er in het Land van Leeghwater te zien en te beleven is.
De Rijp
Als je door De Rijp loopt en de fraai gerestaureerde huizen uit de zeventiende eeuw ziet, begrijp je waarom Jan Adriaanszn. Leeghwater in de 17de eeuw dit 'Het beste dorp van Holland' noemde. Zijn geboorteplaats was in de zeventiende eeuw het welvarendste dorp van het voormalige Schermereiland. Het is nog steeds één van de mooiste dorpen van Noord-Holland en ook het culturele hart van het Land van Leeghwater.
Het Land van Leeghwater
Het Land van Leeghwater is het uitzonderlijk mooie gebied gelegen aan de noordwestzijde van het Nationaal Landschap Laag Holland en ligt direct ten oosten van de stad Alkmaar. In dit oer-Hollandse landschap bevinden zich de beroemde droogmakerijen uit de Gouden Eeuw. De Beemster viel in 1612 als eerste van de grote meren droog, De Schermer als laatste in 1635. Hier liggen ook historische dorpen zoals De Rijp, waar haringvisserij en walvisvaart in de 17e eeuw zorgden voor welvaart, prachtige raadhuizen, (pak)huizen en kerken. Het eiland waarop de dorpen zijn gelegen is nu bekend als het waterrijke vogelweidegebied de Eilandspolder. Hier zijn prachtige wandelingen en fietstochten te maken over de over oude dijken. De Eilandspolder zelf kent alleen vaarwegen, toegankelijk voor fluisterbootjes, kano's of excursieboten.
De Eilandspolder
Midden in het Land van Leeghwater ligt de Eilandspolder. Dit beschermde natuurgebied heeft een oppervlak van 1950 ha en bestaat voor een kwart uit water. Het is uniek gelegen tussen de historische dorpen Graft-De Rijp, Noordeinde, Grootschermer, Schermerhorn en Driehuizen.
Museum Jan Boon
Het Walhuis dateert uit 1725. Hier vind je een kleine expositie van archiefstukken van Jan Boon, de laatste reder van De Rijp.
Museum Jan Boon
Het Walhuis dateert uit 1725. Hier vind je een kleine expositie van archiefstukken van Jan Boon, de laatste reder van De Rijp.
De familie Boon hield zich vooral bezig met de visserij, zowel met de walvisvaart als met de haringvisserij. Na ruim 100 jaar leegstand werd in 1983 besloten de voormalige schuur - het Walhuis (1725) - te restaureren en daar een sociaal culturele bestemming aan te geven. Hier vind je een tentoonstelling over het leven en werk van Jan Boon junior.
Beeldentuin 't Westeinde
Tineke begon met beeldhouwen in 1987 en heeft lessen genomen bij verschillende beeldhouwers. Dit inspireerde haar zo, dat ze steeds met vormen en beelden bezig is.
Beeldentuin 't Westeinde
Tineke begon met beeldhouwen in 1987 en heeft lessen genomen bij verschillende beeldhouwers. Dit inspireerde haar zo, dat ze steeds met vormen en beelden bezig is.
Ze werkt in klei of was. De beelden worden in brons gegoten en komen prachtig uit in het polderland met de mooie luchten.
De beeldentuin is dagelijks open op verzoek en als de vlag uit is. Van maandag tot zondag van 11.00 uur tot 17.00 uur.
Galerie en Beeldentuin de Eilandspolder
Galeriehoudster en beeldend kunstenaar Elly Hoek de Reus exposeert permanent haar eigen bronzen beelden en werkt ook in opdracht.
Galerie en Beeldentuin de Eilandspolder
Galeriehoudster en beeldend kunstenaar Elly Hoek de Reus exposeert permanent haar eigen bronzen beelden en werkt ook in opdracht.
Daarnaast heeft ze steeds wisselende exposities van verschillende kunstenaars (keramiek, schilderijen of sieraden) in galerie en tuin.
Natuurgebied De Eilandspolder
Midden in het Land van Leeghwater ligt de Eilandspolder. Het beschermde natuurgebied heeft een oppervlak van 1950 ha en bestaat voor een kwart uit water. Het is uniek gelegen tussen de historische dorpen Graft-De Rijp, Noordeinde, Grootschermer, Schermer
Natuurgebied De Eilandspolder
Midden in het Land van Leeghwater ligt de Eilandspolder. Het beschermde natuurgebied heeft een oppervlak van 1950 ha en bestaat voor een kwart uit water. Het is uniek gelegen tussen de historische dorpen Graft-De Rijp, Noordeinde, Grootschermer, Schermer
Het uitgestrekte veenweidegebied heeft een drassige en voedselrijke veenbodem en is zeer geliefd onder verschillende vogelsoorten. In het voorjaar vind je hier weidevogels als de grutto, kievit en scholekster, maar ook zeldzame moerasvogels als de roerdomp en karekiet laten zich soms zien bij de rietkragen. Ook de lepelaar is in het voorjaar een graag geziene gast. In de wintermaanden voelen de smient en wintertaling zich hier helemaal thuis r en genieten zij van de rust en de overvloed aan voedsel.
Ontdek het natuurgebied de Eilandspolder al wandelend, fietsend, skeelerend, varend, of - in de winter - schaatsend. Er zijn diverse routes uitgezet die u langs de mooiste plekjes voeren.
Boerderijwinkel Natuurlijk genoegen
In de boerderijwinkel kun je terecht voor heerlijke producten. Hier kun je rund- en lamsvlees, biologische melk en eieren kopen van de eigen boerderij. De winkel is geopend op zaterdag van 09.00 tot 13.00 uur en op afspraak.
Boerderijwinkel Natuurlijk genoegen
In de boerderijwinkel kun je terecht voor heerlijke producten. Hier kun je rund- en lamsvlees, biologische melk en eieren kopen van de eigen boerderij. De winkel is geopend op zaterdag van 09.00 tot 13.00 uur en op afspraak.
Het Zwarte Kerkje
Omstreeks 1665 werd het Zwarte kerkje gebouwd door Pieter en Claes Dirkz. Geheel in hout. De beschieting werd zwart geteerd, vandaar de naam.
Het Zwarte Kerkje
Omstreeks 1665 werd het Zwarte kerkje gebouwd door Pieter en Claes Dirkz. Geheel in hout. De beschieting werd zwart geteerd, vandaar de naam.
Aan de achterzijde is de kosterswoning. Het gebouwtje is in 1834 grotendeel herbouwd in baksteen, de toren bleef van hout. Tot 1790 werd het tevens als school gebruikt, toen werd een schoolgebouw naast de kerk gebouwd, dit was tot 1900 als zodanig in gebruik. Het kerkje heeft een eenvoudig interieur, tegen de zuidwand een preekstoel (1665). De koperen doopboog met een molentje in de top, stamt uit de 18e eeuw, evenals de zes-armige kaarsenkroon met wapenschildjes. De schildering is bij de grote restauratie zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat hersteld (1982-1986). Het Zwarte Kerkje is tevens beschikbaar als trouwlocatie.
Schermer Ondermolen O
Ondermolen O hoort bij de voormalige ring van 16 molens tussen Schermerhorn en Ursem en werd eind 1633 als bovenmolen bij Ursem gebouwd.
Schermer Ondermolen O
Ondermolen O hoort bij de voormalige ring van 16 molens tussen Schermerhorn en Ursem en werd eind 1633 als bovenmolen bij Ursem gebouwd.
In 1652 is de molen verplaatst naar de huidige locatie, om als ondermolen te dienen. Zo werd evenwicht gebracht in de combinatie van 4 ondermolens, 5 middelmolens en 6 bovenmolens.
In 1882 is het scheprad van de molen vervangen door een vijzel. Totdat elektrisch gemaal Wilhelmina de bemaling in 1929 overnam, was de molen in bedrijf. In 1988 kreeg de molen een nieuw wiekenkruis en in 1999 een nieuwe koningsspil. Sinds de restauratie in 2004 is de molen weer maalvaardig.
Kerk Stompetoren
In 1662, bijna 30 jaar na het droogvaleen van de Schermer, werd door het polderbestuur besloten een kerk te bouwen. De bouw van de kerk heeft geduurd van 1662 tot 1664.
Kerk Stompetoren
In 1662, bijna 30 jaar na het droogvaleen van de Schermer, werd door het polderbestuur besloten een kerk te bouwen. De bouw van de kerk heeft geduurd van 1662 tot 1664.
De toren kreeg volgens het ontwerp geen spits. De dorpsnaam Stompetoren heeft hieraan haar naam te danken.
Schermer Strijkmolen L
Deze Noordhollandse poldermolen is gebouwd in 1631. De molen is één van de oorspronkelijk 14 strijkmolens die tussen 1627 en 1632 in de Schermer werden gebouwd en tot 1941 de Raaksmaatboezem afmaalden op de Schermerboezem.
Schermer Strijkmolen L
Deze Noordhollandse poldermolen is gebouwd in 1631. De molen is één van de oorspronkelijk 14 strijkmolens die tussen 1627 en 1632 in de Schermer werden gebouwd en tot 1941 de Raaksmaatboezem afmaalden op de Schermerboezem.
De oorspronkelijke 4 strijkmolens bij Rustenburg werden in 1631 op kosten van de polder Heerhugowaard gebouwd na herhaalde wateroverlast wegens onvoldoende afwatering van de Raaksmaatboezem op de Schermerboezem. In 1941 kreeg een deel van de Raaksmaatboezem hetzelfde niveau als de Schermerboezem. Strijkmolen H, die in het tracé van de verbrede ringvaart stond, werd toen gesloopt.
In 1838 werd het scheprad vervangen door een vijzel. Het is de bedoeling om de oude waterstaatkundige situatie te herstellen en strijkmolen I weer maalvaardig te maken. Daar wordt momenteel aan gewerkt.
Schermer Strijkmolen K
Strijkmolen K is één van de oorspronkelijk 14 strijkmolens die tussen 1627 en 1632 in de Schermer werden gebouwd en tot 1941 de Raaksmaatboezem afmaalden op de Schermerboezem.
Schermer Strijkmolen K
Strijkmolen K is één van de oorspronkelijk 14 strijkmolens die tussen 1627 en 1632 in de Schermer werden gebouwd en tot 1941 de Raaksmaatboezem afmaalden op de Schermerboezem.
De oorspronkelijke 4 strijkmolens bij Rustenburg werden in 1631 op kosten van de polder Heerhugowaard gebouwd na herhaalde wateroverlast wegens onvoldoende afwatering van de Raaksmaatboezem op de Schermerboezem. In 1941 kreeg een deel van de Raaksmaatboezem hetzelfde niveau als de Schermerboezem. Strijkmolen H, die in het tracé van de verbrede ringvaart stond, werd toen gesloopt.
In 1831 werd het scheprad vervangen door een vijzel. Het is de bedoeling om de oude waterstaatkundige situatie te herstellen en strijkmolen K weer maalvaardig te maken. Daar wordt momenteel aan gewerkt.
Schermer Strijkmolen I
Deze Noordhollandse poldermolen is gebouwd in 1864 en gerestaureerd in 1995.
Schermer Strijkmolen I
Deze Noordhollandse poldermolen is gebouwd in 1864 en gerestaureerd in 1995.
Strijkmolen I is één van de oorspronkelijk 14 strijkmolens die tussen 1627 en 1632 in de Schermer werden gebouwd en tot 1941 de Raaksmaatboezem afmaalden op de Schermerboezem. De oorspronkelijk vier strijkmolens bij Rustenburg werden in 1631 op kosten van de polder Heerhugowaard gebouwd na herhaalde wateroverlast door onvoldoende afwatering van de Raaksmaatboezem op de Schermerboezem. In 1941 kreeg een deel van de Raaksmaatboezem hetzelfde niveau als de Schermerboezem. Strijkmolen H, die in het tracé van de verbrede ringvaart stond, werd toen gesloopt.
Bijzonder: strijkmolen I is de derde molen die op deze plaats is gebouwd. De eerste molen (uit 1631) verbrandde in 1826. In 1843 werd een nieuwe molen in gebruik genomen, die na blikseminslag in 1864 werd vervangen door de molen die er nu nog staat. Het is de bedoeling om de oude waterstaatkundige situatie te herstellen en strijkmolen I weer maalvaardig te maken. Daar wordt momenteel aan gewerkt.
Museummolen De Schermer Molens | Ondermolen D
De Museummolen in Schermerhorn is één van de elf overgebleven poldermolens in de Schermer die 400 jaar geleden de polder droogmaalden. De Museummolen is de middelste van de drie molens op een rij bij Schermerhorn.
Museummolen De Schermer Molens | Ondermolen D
De Museummolen in Schermerhorn is één van de elf overgebleven poldermolens in de Schermer die 400 jaar geleden de polder droogmaalden. De Museummolen is de middelste van de drie molens op een rij bij Schermerhorn.
De drie molens vormen samen een prachtig, oer-Hollands plaatje. Ondermolen D, de middelste van de drie, is ingericht als de Museummolen. Ondermolen C staat ten westen en Bovenmolen E ten oosten ervan.
De museummolen kun je van onder tot boven bekijken. Zo kun je precies zien hoe een watermolen werkt en hoe de Schermerpolder 400 jaar geleden werd gevormd door het droogleggen van het Schermeer. Ook krijg je in het museum een idee hoe mensen vroeger in een poldermolen leefden en werkten. Verder draait er in de filmzaal een film die meer uitleg geeft over de geschiedenis van de polder en de ontwikkeling van de polderbemaling.
De achtkante binnenkruier werd in 1636 overgeplaatst vanuit Oudorp of Rustenburg. Net als ondermolen C kreeg de molen in 1850 een vijzel in plaats van een scheprad en werd een tweehoog malende vijzelgang.
In 1980 werd het oude schuurtje – molenboetje genoemd – ingericht als bezoekerscentrum. Sinds de uitbreiding in 2007 is het bezoekerscentrum ook een officiële trouwlocatie.
Grote Kerk Schermerhorn
De Grote Kerk Schermerhorn stamt uit 1636 en kent vele cultuurhistorische schatten. Heeft u bijvoorbeeld de prachtige 17e-eeuwse gebrandschilderde ramen in de kerk al eens bekeken?
Grote Kerk Schermerhorn
De Grote Kerk Schermerhorn stamt uit 1636 en kent vele cultuurhistorische schatten. Heeft u bijvoorbeeld de prachtige 17e-eeuwse gebrandschilderde ramen in de kerk al eens bekeken?
En er is nog zoveel meer bijzonder cultureel erfgoed te zien. Neem een kijkje in de kerk en in de geschiedenis De Grote Kerk Schermerhorn stamt uit 1636 en kent vele cultuurhistorische schatten. Heeft u bijvoorbeeld de prachtige 17e-eeuwse gebrandschilderde ramen in de kerk al eens bekeken? En er is nog zoveel meer bijzonder cultureel erfgoed te zien. Neem een kijkje in de kerk en in de geschiedenis
Doopsgezinde Vermaning - Beemster
Op 1 oktober 1784 werd de eerste steen gelegd getuige de gevelsteen.
Doopsgezinde Vermaning - Beemster
Op 1 oktober 1784 werd de eerste steen gelegd getuige de gevelsteen.
Tekst op gevelsteen:
Op Hoop Van Godes Dierbre Zegen
Van Zijn Bescherming Liefde En Trouw
Zo Heb Ik Aan Dit Kerkgebouw
Den Allereerste steen Gelegen
Den 1 October 1784
David Gerrisz Beets
Het (kerk)gebouw stamt uit 1789. en is zo gebouwd dat het vanaf de buitenkant een schuur lijkt en heeft eeen eenvoudig interieur. De bouwkosten bedroegen fl. 7.644,20. Aan de voorzijde bevindt zich onder één dak de oude pastorie. Links van de kerk staat de nieuwe pastorie (Middenweg 88), een herenhuis uit 1872.
In de 19e eeuw is de broer van Multatuli (Eduard Douwes Dekker) ds. P. Douwes Dekker predikant in de Vermaning geweest. De kerk heeft een sober interieur en beschikt over een Flaes-orgel. Het gebouw (schuilkerk) wordt nog steeds als doopsgezinde kerk gebruikt.
Betje Wolff Museum
In de voormalige pastorie van de N.H.-kerk in Middenbeemster zetelt sinds 1950 het "Betje Wolff Museum".
Betje Wolff Museum
In de voormalige pastorie van de N.H.-kerk in Middenbeemster zetelt sinds 1950 het "Betje Wolff Museum".
De naam van dit museum is ontleend aan de bekende 18de-eeuwse schrijfster Elizabeth Wolff, geboren Bekker, die gedurende haar huwelijk met dominee Adrianus Wolff (1759 - 1777) in de pastorie heeft gewoond.
Het museum biedt een groot aantal stijlkamers uit verschillende periodes en brengt drie eeuwen wooncultuur van Beemster en omgeving tot leven. Verder kent het museum een in 18e-eeuwse stijl gerestaureerde pastorietuin. In de zomer worden wisselende tentoonstellingen georganiseerd.
Kipperust
Op de zolder bevindt zich het in 1953 geheel gerestaureerde studeer- en boekenkamertje van Betje, door haarzelf 'Kipperust' genoemd. De bibliotheek bevat naast de zo goed als volledige uitgaven van het werk van Betje Wolff en haar levensvriendin Aagje Deken, veel lectuur welke eenmaal tot de boekenschat van Betje behoorde.
Bezoekers kunnen aan de hand van een rijkelijk geïllustreerd gidsje vrij door het museum lopen. Voor groepen bestaat de mogelijkheid om een inleiding en/of rondleiding te krijgen, Daarnaast biedt het museum nog tal van andere faciliteiten. Als gevolg van de historische inrichting van het pand is Museum Betje Wolff beperkt toegankelijk voor minder validen.
Kaartverkoop alleen online i.v.m. coronamaatregel.
Boerderij "De Eenhoorn"
Boerderij "De Eenhoorn" is het rijkste voorbeeld van een stolpboerderij in De Beemster. Het woongedeelte is van baksteen en het achterwaarts uitgebouwde stalgedeelte van hout.
Boerderij "De Eenhoorn"
Boerderij "De Eenhoorn" is het rijkste voorbeeld van een stolpboerderij in De Beemster. Het woongedeelte is van baksteen en het achterwaarts uitgebouwde stalgedeelte van hout.
De verhoogde middenpartij met halsgevel is een variant van de Amsterdamse Vingboonsstijl (Philip Vingboons), bekroond met o.a. het beeld van een eenhoorn en versierd met gebeeldhouwde gevelornamenten en een cartouche met 1682. Het woongedeelte is deels onderkelderd en in de melkkelder is een betegelde schouw.
Typerend voor deze boerderijen zijn de grote boomgaarden. Deze hadden meerdere functies: naast productie van fruit leverde het hak- en geriefhout op. In het vroege voorjaar liepen er de schapen met de pasgeboren lammetjes. Later in de zomer graasden er de kalveren. De opdrachtgever toen was de burgemeester van Hoorn.
Fort bij Spijkerboor
Het fort bij Spijkerboor was het belangrijkste fort in het noordelijke front van de Stelling van Amsterdam. Van hieruit werden de zeer strategische dijken rond de Beemsterringvaart en het Noord-Hollands kanaal verdedigd.
Fort bij Spijkerboor
Het fort bij Spijkerboor was het belangrijkste fort in het noordelijke front van de Stelling van Amsterdam. Van hieruit werden de zeer strategische dijken rond de Beemsterringvaart en het Noord-Hollands kanaal verdedigd.
Fort bij Spijkerboor werd dan ook uitgerust met het zwaarste geschut van alle forten in dit deel van het front. Aan de voorzijde werd zelfs een draaibare pantserkoepel aangebracht met twee stuks geschut van 10,5 centimeter kaliber met een bereik van maar liefst tien kilometer. Deze koepel en het geschut zijn nog aanwezig en kunnen ook bezichtigd worden.
Het fortgebouw van twee verdiepingen is na de eerste wereldoorlog een aantal keer als gevangenis gebruikt. Uit die periodes stammen de tralies voor de ramen en ook de wandschilderingen in het interieur.
Museum In 't Houten Huis
Het museum biedt een zeer gevarieerde collectie over de geschiedenis van De Rijp en het Schermereiland.
Museum In 't Houten Huis
Het museum biedt een zeer gevarieerde collectie over de geschiedenis van De Rijp en het Schermereiland.
De arme veengrond dreef hen het water op. Het waren Sontvaarders, haringvissers en walvisjagers. Thuis verdienden reders, kooplui, touwslagers, kuipers en andere ambachtslieden hun brood met de scheepvaart. Als inleiding op wat je in het museum gaat zien zie je in de audiovisuele ruimte twee korte films. Hierin speelt Jan Adriaansz Leeghwater (in 1575 in De Rijp geboren) een belangrijke rol.
Een film gaat over de ontwikkeling van het Schermereiland van de middeleeuwen tot nu. De tweede film gaat over de strijd tegen het water en over de droogmakerijen. Hierin speelt Jan Adriaansz Leeghwater (in 1575 in De Rijp geboren) een belangrijke rol. Het museum heeft veel te bieden. Zo worden bijvoorbeeld de thema's haringvisserij, walvisvaart en zeevaart belicht aan de hand van oude zeekaarten, journalen, prenten, scheepsonderdelen, modellen van haringbuizen, walvisbotten en baleinen voorwerpen. Een door Rijper walvisvaarders meegebrachte kajak uit Groenland is een topstuk uit de collectie. Over deze kajak, de zeevaart, en de haringvisserij zijn kleine audiovisuele presentaties te zien.
De Rijp
- 62
- 58
- 80
- 76
- 77
- 78
- 79
- 52
- 02
- 01
- 27
- 28
- 29
- 07
- 06
- 43
- 60
- 61