Aeën en Dieënroute
Stap op de fiets en ontdek het open veenweidegebied van Waterland-Oost.
Hier kronkelen de oude stroomgeulen van de veenrivieren de Ae en de Die door het landschap en kun je genieten van langgerekte lintdorpen in Waterlandse stijl en de prachtige natuur! Fiets dwars door schilderachtige dorpjes, langs veenstroompjes en riet omzoomde meertjes en geniet vanaf de IJsselmeerdijk van het uitzicht. Vanaf het startpunt fiets je langs het IJmeer in de richting van Amsterdam. Onderweg fiets je door verschillende kleine dorpen, zoals Ransdorp en Durgerdam. Deze langgerekte lintdorpen zijn gebouwd in typische Waterlandse stijl en zijn te herkennen aan de knusse houten huizen en bruggen. Ook vind je in Durgerdam nog een mooie dorpskerk uit 1840.
Al fietsend over de dijk kun je ook gen…
Hier kronkelen de oude stroomgeulen van de veenrivieren de Ae en de Die door het landschap en kun je genieten van langgerekte lintdorpen in Waterlandse stijl en de prachtige natuur! Fiets dwars door schilderachtige dorpjes, langs veenstroompjes en riet omzoomde meertjes en geniet vanaf de IJsselmeerdijk van het uitzicht. Vanaf het startpunt fiets je langs het IJmeer in de richting van Amsterdam. Onderweg fiets je door verschillende kleine dorpen, zoals Ransdorp en Durgerdam. Deze langgerekte lintdorpen zijn gebouwd in typische Waterlandse stijl en zijn te herkennen aan de knusse houten huizen en bruggen. Ook vind je in Durgerdam nog een mooie dorpskerk uit 1840.
Al fietsend over de dijk kun je ook genieten van de bloemrijke graslanden, wuivende rietkragen en rustgevende natuur om je heen. In het voorjaar is dit gebied de woonplaats van allerlei weidevogels, zoals kieviten, grutto’s, tureluurs en kamphanen. Op de route vind je verschillende rustplekken, dus neem hier gerust plaats om de vogels te bewonderen en te genieten van een zelf meegenomen koffie en gevulde koek. Via de veenweidegebieden rondom Zuiderwoude fiets je terug naar het beginpunt van de route.
Belangrijke informatie:
- Door de versterkingswerkzaamheden aan de Markermeerdijken zijn sommige wegen (tijdelijk) niet toegankelijk. Ook op deze fietsroute is een deel van de route tijdelijk afgesloten. Ga naar markermeerdijken.nl voor meer informatie over de eventuele omleidingsroute.
- Dit is een route van het recreatieschap Twiske-Waterland.
Neem alvast een kijkje
Dit ga je zien
Startpunt
Parkeerplaats
1154 PP Waterland
Navigeer naar startpunt
Ransdorper Toren
De toren van Ransdorp is een monumentale toren aan de Kerk van Ransdorp. De toren is gebouwd tussen 1502 en 1542 in gotische stijl.
Ransdorper Toren
De toren van Ransdorp is een monumentale toren aan de Kerk van Ransdorp. De toren is gebouwd tussen 1502 en 1542 in gotische stijl.
Opmerkelijk aan deze toren is het platte dak. Vermoedelijk is de toren vanwege geldgebrek nooit voltooid. Een voordeel hiervan is dat de toren een perfecte locatie is om uit te kijken over het weidse Landelijk Noord. Zo ondervonden ook de Duitsers, die de toren in de Tweede Wereldoorlog gebruikten als uitkijkpunt. Ook bijzonder is de enorme omvang van de toren, in vergelijking met het relatief kleine dorpje Ransdorp. Om dit beter te kunnen begrijpen, moeten we terug in de tijd gaan. Lees alles over de historie van de Ransdorper toren op hun website.
Zangvogels
Deze vogeltjes hoor je misschien eerder dan dat je ze ziet. Ze zijn klein van stuk, maar om hun herkenbare gezang kom je niet heen.
Zangvogels
Deze vogeltjes hoor je misschien eerder dan dat je ze ziet. Ze zijn klein van stuk, maar om hun herkenbare gezang kom je niet heen.
Toch zie je ze af en toe nog wel eens omhoog dwarrelen als je goed oplet. Heb jij ze al gespot?
Rietzanger
De rietzanger is een klein vogeltje, met een geelbruin verenkleed, donkere strepen op zijn kop en rug en een opvallend lichte wenkbrauwstreep. Hij nestelt graag in het hoge riet en een dichte kruidlaag, waar hij goed verstopt zit voor eventuele roofvogels. Gelukkig is hij niet schuw en daardoor toch goed te zien. Tijdens het zingen klimmen de mannetjes tot bovenin een rietstengel, en vliegen dan zingend een stukje door de lucht, om zich daarna weer te laten neerdalen als een parachuutje. Het is een krassende zang, wild en vol imitaties van andere vogels. In de weken rondom het broedseizoen (begin mei en weer in juni) hoor je de hele dag door het gezang van rietzangers. Kun jij ze om je heen horen?
Gele kwikstaart
De gele kwikstaart doet zijn naam eer aan. Het mannetje heeft een knalgele keel en borst, blauwgrijze kop en een witte wenkblauwstreep. Ze wippen regelmatig hun staart op en neer met snelle, schokkende bewegingen en fladderen tijdens de balts onstuimig door de lucht boven het vrouwtje, of lopen rondjes om haar heen. De roep is eenvoudig maar kenmerkend: een hoog, enkelvoudige ‘tswie’. Gele kwikstaarten komen graag in open landbouwgebieden, toch zijn ze in Waterland niet veel meer te vinden. De gele kwikstaart staat op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels. De aantallen zijn sinds de jaren zestig in Nederland 50-75% afgenomen.
Veldleeuwerik
De veldleeuwerik is lichtbruin, met gele en bruine strepen en een contrasterende witte buik. Hij kan een korte, stompe kuif oprichten waaraan hij ook te herkennen is. In het voorjaar kun je de uitbundige zang van de veldleeuwerik van grote afstand horen. Tijdens de balts maken ze prachtige zangvluchten. Eerst vliegen ze tot wel 100 meter de lucht in, om vervolgens luid zingend omlaag te vliegen en in de buurt van het vrouwtje te landen. Het gaat helaas niet goed met de veldleeuwerik. Ze zijn sinds 1960 met wel 95% afgenomen en staan daarom ook op de rode lijst van Nederlandse broedvogels. Deze vogeltjes komen tussen februari en april aan in Nederland en vertrekken weer tussen september en november.
De Broeker Kerk
De kerk van Broek in Waterland is een ontmoetingsplek voor het hele dorp. De kerk is dagelijks open voor iedereen, Broekers en bezoekers.
De Broeker Kerk
De kerk van Broek in Waterland is een ontmoetingsplek voor het hele dorp. De kerk is dagelijks open voor iedereen, Broekers en bezoekers.
Strijk gezellig neer op het terras (binnen of buiten) en geniet van koffie/thee met wat lekkers erbij, of van een eenvoudige lunch. Ook kun je hier snuffelen tussen de tweedehands boeken en platen, of de expositie bewonderen. En geniet vooral ook van de permanente expositie die onze prachtige monumentale kerk zelf biedt!
Binnenkijken
Van mei t/m september is de kerk geopend voor bezoekers. Kom binnen en bewonder het unieke beschilderde plafond, de prachtige preekstoel en het indrukwekkende orgel. Vrijwilligers kunnen je van alles vertellen over de geschiedenis van de kerk. Bijvoorbeeld over de beroemde Neeltje Pater. Haar grafsteen toont haar rijkdom… Bekijk ook het glas-in-loodraam, waarin je de geschiedenis van de kerk als een stripverhaal kunt lezen.
Extra
De kerk kan worden gehuurd voor evenementen, concerten en tentoonstellingen. Boekjes voor een rondwandeling door Broek in Waterland zijn te koop in de kerk.
Het Broeker Huis
Eten, vieren, verdwalen (en blijven hangen).
Het Broeker Huis
Eten, vieren, verdwalen (en blijven hangen).
In het hart van Broek in Waterland vind je Het Broeker Huis – een 17e-eeuws monument vol smaak, sfeer en verhalen. Ooit gebouwd voor de dorpelingen. Nu open voor iedereen. Je luncht hier aan lange tafels, geeft elkaar het jawoord onder de bomen, vergadert onder een monumentaal dak en slaapt naast de romantische binnentuin.
Restaurant, trouwlocatie, vergaderplek en B&B – allemaal in één karaktervol pand met misschien wel het mooiste terras van Waterland.
Lunchen en dineren in Het Broeker Huis
Chef Thijs Steur (Vuurtoreneiland, Lastage) kookt op houtvuur – lokaal, in het seizoen en zonder gedoe. Geen ‘concept’, geen ‘ervaring’. Geen ‘passie’, maar vuur. Je eet hier met uitzicht op de gracht, met je kinderen in de speelhoek of met vrienden aan de bar die blijven hangen tot de zon zakt.
Trouwen, feesten en vergaderen
Een feest in de Regentessenkamer. Een borrel op de binnenplaats. Een brainstorm in de Tuinzaal. Of trouwen in de groene buitenlucht en dansen tot na middernacht. In Het Broeker Huis kan (bijna alles) – en hoeft er niets. Vier karaktervolle zalen, een grote binnentuin, rust en ruimte – op steenworp afstand van Amsterdam.
Overnachten in het Broeker Huis
Vanaf zomer 2025 kun je blijven slapen in onze B&B aan de binnentuin. Een monumentale woning van 110 m² met twee slaapkamers, ruime woonkamer, luxe badkamer, eigen keuken en ontbijt van chef Thijs. Ideaal voor bruidsparen, families, feestgangers of wie gewoon nog niet naar huis.
Boeren en weidevogels
Je hebt tijdens het fietsen vast wel opgemerkt dat er in Waterland ontzettend veel boerenbedrijven actief zijn. De weilanden in Waterland-Oost zijn bijna allemaal in het beheer van boeren.
Boeren en weidevogels
Je hebt tijdens het fietsen vast wel opgemerkt dat er in Waterland ontzettend veel boerenbedrijven actief zijn. De weilanden in Waterland-Oost zijn bijna allemaal in het beheer van boeren.
Deze boeren zijn dan ook belangrijk voor het onderhouden van de weidevogelpopulatie. Veel beheermaatregelen die goed zijn voor deze soorten, vragen een extra inspanning van de boeren. Zij krijgen via het Agrarisch Natuurbeheer een vergoeding van hun extra werkzaamheden. Boeren maaien bijvoorbeeld later in het jaar, zodat de eieren van de weidevogels tijd hebben om uit te komen. Daarnaast kunnen zij de ruige mest uit hun stallen op hun land uitrijden om rustig en kruidenrijk grasgroei te bevorderen. Ook zorgt ruige mest voor een insectenrijk bodemleven, waar de weidevogels van smullen. Vossen en andere predatoren zijn ook een grote bedreiging voor de weidevogels, omdat ze graag de eieren en pullen eten. De aanleg van vossenrasters moet ervoor zorgen dat de vos wegblijft van het perceel waar de weidevogels broeden.
Veel boeren offeren een perceel op hun land op voor de aanleg van een plas-dras. Vanaf dit punt heb je een prachtig uitzicht over zo’n plas-dras. Zoals je ziet is er een stukje land onder water gezet en groeit daaromheen prachtig kruidenrijk, divers gras. Hier kunnen de weidevogels makkelijker bij het voedsel in de bodem en dienen deze plas-drassen als foerageergebieden. Zie jij de weidevogels naar eten zoeken?
Weidevogelboerderijen
Sinds 2020 zijn er twee speciale weidevogelboerderijen opgericht in Waterland-Oost. Dit zijn bedrijven die zich al vele jaren actief inzetten voor de weidevogels. Deze twee bedrijven krijgen beheercontracten van 15 jaar, waardoor ze de kans krijgen om ook op de lange termijn verschil te maken.
Eén van deze boerderijen is de boerderij van Cees Hardebol uit Broek in Waterland. Cees heeft in de Belmermeer een boerderij met pensionstalling voor paarden (Stal Baco). Daarnaast heeft hij schapen, vleesvee en verhuurt hij fluisterboten.
Al van jongs af aan heeft Cees veel affiniteit met weidevogels. Zijn vader was er al actief mee bezig en Cees is door hem aangestoken. Hij zorgt ervoor dat zijn percelen, zo’n 20 hectare, bij de boerderij helemaal zijn ingericht op weidevogels. Hij plaatst een vossenraster, heeft zijn waterpeil verhoogd, rijdt ruige mest uit, heeft kruidenrijk grasland ingezaaid en heeft een aantal greppel plas-drassen ingericht. Ook hebben sommige percelen een rustperiode met uitgesteld maaien in het broedseizoen terwijl op andere percelen extensief geweid wordt. Al deze maatregelen zorgen voor het mozaïekbeheer dat zo belangrijk is voor de weidevogels.
En dat is te merken want die komen hier graag. Bezoekers die regelmatig te vinden zijn, zijn: grutto, kievit, tureluur, scholekster, kwikstaart, gele kwikstaart, watersnip en de veldleeuwerik. Heb jij ze al gezien rond de plas-dras of boven het veld?
Hervormde Kerk Zuiderwoude
De kerk van Zuiderwoude is een rijksmonument en is recentelijk in 2 fasen gerestaureerd. De kerk is gebouwd in 1877. Pronkstuk is de fraaie preekstoel uit de 17e eeuw, afkomstig uit het vorige kerkgebouw.
Hervormde Kerk Zuiderwoude
De kerk van Zuiderwoude is een rijksmonument en is recentelijk in 2 fasen gerestaureerd. De kerk is gebouwd in 1877. Pronkstuk is de fraaie preekstoel uit de 17e eeuw, afkomstig uit het vorige kerkgebouw.
Sinds 2007 bezit de kerk een monumentaal orgel uit 1863. In de zomermaanden is de kerk geopend voor bezichtiging.
Historie
De kerk staat centraal in het dorp. Er zou op de plek van de huidige kerk al in de 11e eeuw een kapel hebben gestaan, die in 1573 verloren ging bij een aanval van Spaanse troepen. In 1624 werd een nieuwe kerk gebouwd, die echter in 1714 bij brand grotendeels werd verwoest. Het duurde tot 1877 eer een volgende kerk werd gebouwd. Dat gebouw staat er nu nog steeds; het werd in 2004 gerenoveerd.
Diensten
De vieringen zijn op zondag om 10.00 uur.
Extra
De Catharina Stichting - Werkgroep Kerk en Cultuur Zuiderwoude is verantwoordelijk voor het culturele gebeuren in en vanuit de kerk. Verschillende bijeenkomsten, voorstellingen of concerten worden door de Catharina Stichting georganiseerd.
Eenden
De wilde eend kennen we allemaal uit sloten, parken en plassen bij jou in de buurt. Maar in Nederland leven nog veel meer bijzondere eendensoorten.
Eenden
De wilde eend kennen we allemaal uit sloten, parken en plassen bij jou in de buurt. Maar in Nederland leven nog veel meer bijzondere eendensoorten.
Sommige eenden, zoals de kuifeend of de wintertaling, worden zelfs gezien als primaire weidevogels omdat ze voornamelijk op grasland broeden. Vind jij ze allemaal tijdens je fietstocht?
Kuifeend
Als je deze eendensoort ziet snap je de naam gelijk! Deze vogels hebben een karakteristieke kuif op hun achterhoofd. De kuif van de bruinkleurige vrouwtjes is korter dan die van de zwart-witte mannetjes. Ook opvallend zijn de felgele ogen van deze eenden. Als ze hun vleugels uitstrekken zie je de witte baan die over de slagpennen loopt. Deze eenden zijn ook te herkennen aan hun geluid: Mannetjes maken tijdens het baltsen hoge fluitende, gorgelende en trillende geluiden. De vrouwtjes maken een laag "raah-raah". De kuifeenden die je in Nederland in de winter vind zijn komen overvliegen uit Centraal- en Noord-Europa. De kuifeenden die wel naar warmere oorden trekken, vertrekken rond september en keren rond april weer terug.
Krakeend
De krakeend lijkt al meer op de eend die we kennen uit steden, parken en sloten. Dat is ook niet zo gek, want de krakeend is nauw verwant aan deze wilde eend. Vooral de vrouwtjes lijken sterk op de wilde eendenvrouwtjes. Toch zijn er wel een aantal punten om ze te onderscheiden: de witte spiegel, de witte buik en de oranje snavel. De mannetjes hebben een bruine kop en een zwart achterlijf met een lichtbruine staartpunt, verder zijn ze grijs met een fijne tekening. De schouderveren zijn opvallend lang en hij heeft een grijszwarte snavel. Mannetjes krakeenden maken tijdens de balts hoge fiep-geluidjes, afgewisseld met een droog "è". De vrouwtjes maken snaterende geluiden. In de winter trekken krakeenden naar het zuiden.
Slobeend
De Slobeend zul je misschien niet snel tegenkomen in Waterland. Sinds de jaren zestig zijn de aantallen flink afgenomen, ernstig genoeg om op de rode lijst van broedvogels te belanden. Maar ze zijn er nog wel, en als je ze spot zijn ze prachtig om te zien! De mannetjes hebben een felgroene kop, witte borst en een kastanjebruine buik en flanken. Als je ze ziet vliegen kun je misschien wel de lichtblauwe binnenkant van de voorvleugel zien. Ook kenmerkend is de brede, platte, spatelvormige snavel waarmee de Slobeend efficiënt kroos en waterdiertjes slobbert. Mannelijke slobeenden maken een vreemd, laag keelgeluid, maar de vrouwtjes hebben een kenmerkende dubbele kwaak. De slobeend arriveert vanaf maart in Nederland en vertrekt weer tussen september en oktober.
Zomertaling
Ook de zomertaling is een kwetsbare soort in Nederland. De aantallen zijn sinds de jaren vijftig met wel 90% afgenomen. Daarmee staat de zomertaling op de rode lijst van bedreigde vogelsoorten. De mannetjes hebben een paarsbruine kop met een opvallende witte boog die van hun oog over hun hals loopt. De borst is bruin met een bijzonder patroon, de flanken zijn fijn grijs gebandeerd en de schouderveren zijn zwart-wit met een beetje blauw. Het mannetje heeft een kenmerkende droge, korte, krakende roep, een beetje kikkerachtig. Vrouwtje heeft een hoge kwaak. De zomertaling is tussen maart/april en juli te vinden in Nederland.
Peereboom
In vergelijking met Opperwoud en ten westen van Dijkeinde is Peereboom een kleiner gebied. Het doel is om hier een binnendijks nat landschap in te richten, om het gebied meer te betrekken bij het buitenwater van het Markerkmeer.
Peereboom
In vergelijking met Opperwoud en ten westen van Dijkeinde is Peereboom een kleiner gebied. Het doel is om hier een binnendijks nat landschap in te richten, om het gebied meer te betrekken bij het buitenwater van het Markerkmeer.
Op deze manier creëer je dynamiek, voedsel en een goede leefomgeving voor vissen en vogels.
Samen met de boer die in dit gebied werkzaam wordt gekeken wat het tijdelijk onder water zetten van dit gebied kan doen voor de biodiversiteit. Dit zou betekenen dat de percelen maximaal drie tot zes weken per jaar onder water worden gezet, zodat vissen hun eieren hier kunnen leggen. Ongeveer van februari tot april kun je, afhankelijk van de weersomstandigheden, tijdens je fietstocht het gras van het gebied Peereboom niet meer zien, maar ligt er een grote waterplas. Na april zakt het waterpeil op een natuurlijke manier weer tot onder het maaiveld om de percelen weer geschikt te maken voor agrarische activiteiten. Deze onderwaterzetting (inundatie) wordt gedaan met visvriendelijke pompen.
Bij een robuuste natuur hoort ook gezond water van goede kwaliteit. Om de waterkwaliteit op ten duur te verbeteren worden sloten gebaggerd, oevers ingericht of hersteld, greppels en verbindingen verbeterd en wordt het watersysteem regelmatig doorgespoeld met schoner water uit het markermeer. Deze verbinding met het Markermeer loopt via het gebied De Nes.
Optioneel: Ga jij graag vogels spotten? Een paar honderd meter verderop vind je het vogeluitkijkpunt over de Gouwzee. Voornamelijk in de winter is het hier een oase voor tienduizenden vogels zoals de kuifeend, tafeleend en brilduiker.
Vervolg je fietstocht richting knooppunt 57 in Zuiderwoude.
Vogeluitkijkpunt Gouwzee
Vanaf dit uitkijkpunt is er een prachtig uitzicht over de Gouwzee (het Markermeermeer).
Vogeluitkijkpunt Gouwzee
Vanaf dit uitkijkpunt is er een prachtig uitzicht over de Gouwzee (het Markermeermeer).
Voornamelijk in de winter is het hier een oase voor tienduizenden vogels zoals de kuifeend, tafeleend en brilduiker. In de nazomer en in het begin van de herfst pleisteren op de Gouwzee tientallen krooneenden.
De Nes
Zoals je hier kunt zien ligt het hele gebied De Nes buitendijks. Dit maakt het een ideaal gebied om, net als Peereboom, in te richten als overstromingsland. Omdat het gebied direct in contact st...
De Nes
Zoals je hier kunt zien ligt het hele gebied De Nes buitendijks. Dit maakt het een ideaal gebied om, net als Peereboom, in te richten als overstromingsland. Omdat het gebied direct in contact staat met het Markermeer kunnen vissen hier goed hun weg vinden om hun eitjes te leggen. Daarnaast dient het gebied als verbindende schakel tussen Peereboom en het Markermeer.
Net als in Peereboom wordt De Nes in het vroege voorjaar deels onder water gezet, voor drie tot zes weken. Op sommige delen word het water maar tot het maaiveld ingelaten. Hierdoor ontstaat er een mozaïek van drogere en nattere plekken. Vissen (voornamelijk snoek) leggen graag hun eitjes in overstroomde graslanden. Daarnaast sterft het gras in het hogere peil tijdelijk af, om bij de droogval weer sterk aan te groeien. Het afstervende gras is goed voedsel voor wormen, die naar het oppervlakte komen door de vernatting. Als het waterpeil weer op natuurlijke wijze zakt vormen deze wormen een perfecte maaltijd voor de weidevogels. Dit maakt De Nes een fijn rust- en foerageergebied voor (weide)vogels.
Het hele jaar door, maar vooral in het voorjaar kun je hier veel verschillende vogelsoorten spotten. Ben jij benieuwd welke soorten er hier allemaal te zien zijn? Fiets dan verder en lees over de soorten weidevogels die je in Waterland kunt vinden.
- 77
- 79
- 78
- 44
- 47
- 46
- 45
- 43
- 42
- 40
- 41
- 01
- 01
- 76
- 75
- 57
- 53
- 52