Molen de Oude Knegt

Korenmolen de Oude Knegt

Contact

Korenmolen de Oude Knegt
Pontweg Noord 2 A
1921 CB Akersloot
Plan je route

Over de allervroegste geschiedenis van de korenmolen de Oude Knegt te Akersloot is weinig bekend. Het is echter vrijwel zeker, dat de allereerste standaardmolen tijdens het beleg van Alkmaar (1573) door de Spanjaarden is gebrandschat.

In 1580 werd door het dorpsbestuur besloten om een korenmolen te bouwen, die het bezit zou zijn van de dorpsgemeenschap. De kerk van Akersloot schoot het bedrag voor dat nodig was voor de bouw van deze standaardmolen. De molen werd verhuurd, en in het verhuurcontract stond o.a. dat de molenaar ingezetenen van het dorp voorrang zou verlenen boven die welke “van buytens dorpe” kwamen, (dus niet wie het eerst komt wie het eerst maalt) en de molen “schoon ende ryn zoude houden van raech en stoff”, dit ter oordeel van de schepenen. De molenaar woonde gratis in het huis en hof, dat bij de molen hoorde, maar moest zelf voor het onderhoud van de molen zorgen.

Pas in 1664 wordt het wind…

In 1580 werd door het dorpsbestuur besloten om een korenmolen te bouwen, die het bezit zou zijn van de dorpsgemeenschap. De kerk van Akersloot schoot het bedrag voor dat nodig was voor de bouw van deze standaardmolen. De molen werd verhuurd, en in het verhuurcontract stond o.a. dat de molenaar ingezetenen van het dorp voorrang zou verlenen boven die welke “van buytens dorpe” kwamen, (dus niet wie het eerst komt wie het eerst maalt) en de molen “schoon ende ryn zoude houden van raech en stoff”, dit ter oordeel van de schepenen. De molenaar woonde gratis in het huis en hof, dat bij de molen hoorde, maar moest zelf voor het onderhoud van de molen zorgen.

Pas in 1664 wordt het windrecht voor deze molen aangevraagd, hetgeen inhoudt dat de schout en schepenen van Akersloot de belastingdienst van de toenmalige Staten van Holland en West-Friesland gedurende 80 jaar onwetend van hun molen hebben gelaten. Er moest namelijk windrecht voor de molen worden betaald. Deze molen is waarschijnlijk in bedrijf geweest tot aan 1817, want dan wordt er melding gemaakt van D’Oude Knegt.

"In de jare 1817 ben ik van Uitgeest naar Akersloot gevaren
Eenmaal gesloopt en tweemaal geregt
Zodoende heb ik de naam van Oude Knegt
Gebouwd in 1766; vlucht 66 voet.”

Dit rijmpje staat in het boek “Duizend Zaanse Molens”. Dat deze molen niet in een al te beste staat verkeerde, blijkt uit een raadsverslag van 1828. Daar herstel te duur werd bevonden, besloot de Raad tot verkoop over te gaan, op voorwaarde dat de molen weer in maalvaardige toestand zou worden gebracht. In 1924 werd de molen onttakeld, waarna in Akersloot een triest molenrestant bleef staan.

Rond 1975 kwam de Akersloter Theo Visser op het idee om de molen te herbouwen. Hij slaagde er in om een deel van de bevolking enthousiast te krijgen voor zijn plan en kreeg ook steun vanuit de Stichting Uitgeester Molens, die enkele jaren daarvoor was opgezet nadat in Uitgeest Molen De Kat was afgebrand.

Voor de herbouw van de korenmolen moest het benodigde materiaal overal, liefst gratis, vandaan gehaald worden, want er was vrijwel geen geld beschikbaar. Met hulp van vele vrijwilligers is uiteindelijk enkele honderden meters ten noorden van het oude molenrestant een nieuwe molen verrezen, die in 1981 op Nationale Molendag feestelijk in bedrijf genomen werd. De molen leverde jarenlang meel aan particuliere klanten en aan een aantal bakkers in de omgeving.
Tijdens de jaarwisseling van 2000 op 2001 werd de molen getroffen door een ongelukkig afgestoken vuurpijl en brandde geheel af.

Gelukkig was de molen goed verzekerd en de bedrijfsleider Theo Visser nam voor de tweede keer het initiatief om aan de herbouw van de afgebrande molen te gaan beginnen. Het bedrag van de verzekering was echter niet voldoende voor een complete herbouw. Er kwamen namelijk door veranderde regelgeving extra kosten bij, want er moest een molenhuisje gebouwd worden omdat het meel niet langer in de molen verkocht mocht worden, en er moest een afvoer naar het riool worden aangelegd. Daarnaast wilde men het formaat van de molen aanpassen, waardoor er een betonnen ring om de bestaande fundering aangebracht werd en de wieken verlengd moesten worden.
Om de kosten te drukken werd ook ditmaal heel veel werk met vrijwilligers gedaan wat er toe geleid heeft dat het project een geldprijs kreeg in de actie Kern met Pit van de Nederalndse Heidemaatschappij.

In 2004 werd het project afgerond en werd de molen feestelijk in bedrijf gesteld.

Openingstijden

  • Elke maandag gesloten
  • Elke dinsdag gesloten
  • Elke woensdag gesloten
  • Elke donderdag gesloten
  • Elke vrijdag gesloten
  • Elke zaterdag 10.00 - 16.00 uur
  • Elke zondag gesloten

Locatie